Νηστεία και Διατροφή

νηστεία διατροφή

Η νηστεία θεωρείται από πολλούς δείγμα πίστης, πειθαρχίας και ευκαιρία για αποτοξίνωση.

Σίγουρα, για να μπορέσει κανείς να αντισταθεί στους διατροφικούς πειρασμούς της σύγχρονης κοινωνίας, και μάλιστα για ένα τόσο μεγάλο χρονικό διάστημα όπως αυτό της Σαρακοστής, απαιτείται μεγάλη θέληση. Ωστόσο, η έννοια της νηστείας θεσπίστηκε από τη θρησκεία μας προκειμένου να εξυπηρετήσει και πρακτικούς σκοπούς μέσα από τη σημειολογία. Συγκεκριμένα, η αποχή από τα ζωικά προϊόντα είχε σαν απώτερο σκοπό, να δοθεί η ευκαιρία στα οικόσιτα ζώα να αναπαραχθούν, να μεγαλώσουν και να αποφευχθεί η θανάτωση τους από τον άνθρωπο στην περίοδο της κύησης και της γαλουχίας, προκειμένου να διατηρηθεί η τροφική αλυσίδα. Η αποχή από το ελαιόλαδο 2 φορές την εβδομάδα, είχε σαν σκοπό να “αναγκάσει” τα νοικοκυριά να κάνουν οικονομία, καθώς το ελαιόλαδο για πολλά χρόνια θεωρούνταν αγαθό ακριβό και ένδειξη πλούτου. Σήμερα, από πολλούς θεωρείται και ως μια καλή ευκαιρία για την εφαρμογή του μοντέλου της μεσογειακής διατροφής, με την υψηλή περιεκτικότητα σε φυτικές ίνες, αντιοξειδωτικά και υδατοδιαλυτές βιταμίνες. Βέβαια, η ιδέα της «αποτοξίνωσης» δεν υφίσταται σε όσους ακολουθούν σε γενικές γραμμές μια σωστή διατροφή (με τον ενδεδειγμένο περιορισμό του κόκκινου κρέατος σε λιγότερο από 1 φορά/ εβδομάδα), ενώ όσοι έχουν κακές διατροφικές συνήθειες όλο το χρόνο, σίγουρα δε θα ευεργετηθούν μέσα σε λίγες μέρες.

Στη χώρα μας είναι ιδιαίτερα εύκολη η συμμόρφωση με τους περιορισμούς της νηστείας λόγω των διατροφικών μας συνηθειών και της πληθώρας των φρούτων, των λαχανικών, των οστρακοειδών και των οσπρίων, και οι περισσότεροι Έλληνες νηστεύουν, αν όχι και τις 50 ημέρες της Σαρακοστής, τουλάχιστον την Καθαρά Δευτέρα και τη Μεγάλη Εβδομάδα.

Ωστόσο, η νηστεία διατροφικά μας στερεί ένα βασικό θρεπτικό συστατικό: την πρωτεΐνη υψηλής βιολογικής αξίας, η οποία βρίσκεται αποκλειστικά στα ζωικά τρόφιμα (κρέας, πουλερικά, ψάρια, αυγά, γαλακτοκομικά). Πρωτεΐνη υπάρχει και στα όσπρια και σε κάποια λαχανικά (με σημαντικότερο εκπρόσωπο τα μανιτάρια), αλλά αυτή δεν είναι καλής ποιότητας, αφού δεν περιέχει τα απαραίτητα αμινοξέα (δηλαδή τα αμινοξέα που δεν μπορούν να συντεθούν στο ανθρώπινο σώμα). Χωρίς την πρωτεΐνη υψηλής βιολογικής αξίας περιορίζεται σημαντικά η απορρόφηση του σιδήρου, η μυϊκή ενδυνάμωση, ο βασικός μεταβολικός ρυθμός, είναι πιθανό να παρουσιαστούν συμπτώματα κόπωσης και ζάλη, ενώ προάγεται η αποθήκευση λίπους στο σώμα μας και η μείωση του μυϊκού ιστού. Βέβαια, αν η αποχή από τα ζωικά τρόφιμα συνδυάζεται με την κατάλληλη άσκηση, η έκπτωση της μυϊκής μάζας περιορίζεται ή εξαλείφεται.

Επίσης, κατά τη διάρκεια της νηστείας υπάρχει περιορισμένη πρόσληψη αλλά και μειωμένη απορρόφηση σιδήρου και ασβεστίου, για αυτό και τα άτομα που έχουν σιδηροπενική αναιμία ή οστεοπενία/ οστεοπόρωση, οι εγκυμονούσες και οι θηλάζουσες πρέπει να ενημερώσουν το γιατρό τους ότι θα νηστέψουν για να κρίνει αν θα τους χορηγήσει κάποιο συμπλήρωμα διατροφής.

Επιπλέον, κατά τη νηστεία παρατηρείται υπερκατανάλωση αμυλούχων τροφίμων, τα οποία είναι εύπεπτα και οδηγείται κανείς εύκολα στην κατανάλωση μεγάλης ποσότητας αυτών προκειμένου να χορτάσει, με αποτέλεσμα να αυξάνεται σημαντικά η ημερήσια ενεργειακή πρόσληψη, και να προκαλείται τελικά αύξηση του σωματικού βάρους. Παράλληλα, η υπερβολική πρόσληψη υδατανθράκων οδηγεί σε αύξηση των τριγλυκεριδίων στο αίμα, προδιαθέτοντας για καρδιαγγειακά νοσήματα και λιπώδη διήθηση του ήπατος.

Φυσικά για το διάστημα της 1 εβδομάδας δεν υπάρχει περίπτωση να εμφανιστούν τέτοιου είδους συνέπειες, ενώ ακόμα και στο διάστημα των 50 ημερών οι συνέπειες αφορούν κυρίως τα άτομα με σιδηροπενική αναιμία, σακχαρώδη διαβήτη, στεφανιαία νόσο και τα άτομα με παχυσαρκία, τα οποία έχουν ήδη χαμηλά επίπεδα βασικού μεταβολικού ρυθμού και αυξημένα επίπεδα σωματικού λίπους. Προκειμένου να αποφευχθούν οι όποιες συνέπειες, τα άτομα αυτά καλό θα ήταν να νηστέψουν με την καθοδήγηση κάποιου κλινικού διαιτολόγου και σε συνεννόηση με το γιατρό τους. Οι υγιείς με φυσιολογικό σωματικό βάρος μπορούν να νηστέψουν άφοβα, τηρώντας ζωντανά τα ήθη και τις παραδόσεις μας.

Επιπλέον, μετά από αρκετές μέρες νηστείας, αν κάποιος φάει απότομα μεγάλη ποσότητα λίπους, όπως είθισται το βράδυ του Μεγάλου Σαββάτου και την Κυριακή του Πάσχα, είναι πολύ πιθανό να οδηγηθεί σε δυσπεψία. Μάλιστα, η στέρηση και ο περιορισμός των προηγούμενων ημερών σε συνδυασμό με το πλουσιοπάροχο γιορτινό τραπέζι, συνήθως αποτελούν κακό σύμβουλο και δεν είναι δύσκολο κανείς να υποπέσει σε υπερκατανάλωση λιπαρών εδεσμάτων, με αποτέλεσμα να υποφέρει στη συνέχεια από πόνους στο στομάχι και διάρροιες. Τέλος, έχει παρατηρηθεί ότι μετά τη Λαμπρή οι εισαγωγές στα νοσοκομεία λόγω χολοκυστίτιδας είναι περισσότερες σε σχέση με όλο τον υπόλοιπο χρόνο. Για αυτό χρειάζεται προσοχή και εγκράτεια, και τις γιορτινές μέρες, ιδίως από όσους νήστεψαν μεγάλο χρονικό διάστημα!

Καλή Ανάσταση!

Σου άρεσε το άρθρο; Κοινοποίησε το